5 października w Krakowie ruszyła pierwsza edycja plebiscytu na księgarnie roku – pionierskiego projektu realizowanego przez Krakowskie Biuro Festiwalowe w ramach programu Kraków Miasto Literatury UNESCO. Grono ekspertów złożone z dziennikarzy, krytyków i menedżerów literackich wybrało 31 miejsc, z których czytelnicy dokonali wyboru pięciu księgarń z tytułem Księgarskiego Znaku Jakości. Głosowanie trwało do 6 grudnia – stacjonarnie w księgarniach oraz na stronie ksiegarnie.miastoliteratury.pl. Ogłoszenie wyników nastąpiło 13 grudnia, w Dzień Księgarza.
Według raportów Biblioteki Narodowej ponad połowa decyzji o wyborze książki zapada w księgarniach. Dobrze, kompetentnie prowadzone księgarnie z ambitną ofertą dla wszystkich, a coraz częściej z własnym programem wydarzeń kulturalnych, to prawdziwe skarby na mapie miasta. Idea plebiscytu inspirowanego m.in. francuskim Znakiem Jakości (LiR – Librairie de référence) czy Niemieckiej Nagrody Księgarskiej (Deutscher Buchhandlungpreis) wypływa z potrzeby kształtowania nawyków konsumenckich i nieustannego przypominania, jak ważną rolę społeczną pełnią miejsca, w których dobra książka nadal stanowi największą wartość.
Akcja była wspólnym sukcesem wszystkich księgarń i antykwariatów (…). Cieszymy się, że na zwycięską piątkę złożyły się księgarnie o różnych profilach, odzwierciedlające pasje swoich założycieli i kierowników, będące animatorami życia społecznego w różnych dziedzinach – podsumowuje Andrzej Kulig, Zastępca Prezydenta ds. Polityki Społecznej, Kultury i Promocji Miasta.
Grono ekspertów w składzie: Katarzyna Fortuna, Anka Karczewska, Michał Olszewski, Olga Szmidt, Łukasz Wojtusik oraz Krzysztof Żwirski dokonało wyboru 31 miejsc, z których czytelnicy wybrali w głosowaniu stacjonarnym i internetowym 5 księgarń roku Krakowa Miasta Literatury UNESCO. Postawiono na antykwariaty i księgarnie niezależne (niezrzeszone w ramach sieci), miejsca definiujące się jako księgarnie lub kawiarnio-księgarnie. Celem dokonanych wyborów było maksymalne wyrównanie szans w plebiscycie oraz promocja najciekawszych miejsc na księgarskiej mapie Krakowa.
Głosowano na dwa sposoby: stacjonarnie w księgarniach (poprzez wypełnienie krótkiej ankiety i wrzucenie jej do urny) lub internetowo na stronie ksiegarnie.miastoliteratury.pl, w tym również podczas Festiwalu Conrada i Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie. Oceniano różne kategorie, m.in. obsługę, jakość asortymentu, ofertę kulturalną czy atmosferę. Ogłoszenie najlepszych 5 księgarń: De Revolutionibus, Kurant, Massolit, Muza II i WAM, które otrzymały na 2018 rok Znak Jakości Krakowa Miasta Literatury UNESCO nastąpiło 13 grudnia, w Dzień Księgarza. Nagrodą była także kampania promocyjna w przestrzeni miejskiej, promocja na kanałach medialnych organizatorów plebiscytu oraz dodatkowe wsparcie merytoryczne w ramach programu Kraków Miasto Literatury UNESCO.
Księgarnie to priorytetowy obszar działań w ramach programu Kraków Miasto Literatury UNESCO. W latach 2013-2017 uruchomiono m.in. całoroczny program wspierania działalności kulturalnej w księgarniach, poszerzono zapisy uchwały uprawniającej księgarzy do preferencyjnych czynszów w lokalach miejskich oraz zrealizowano szereg akcji promujących małe księgarnie jako centra kultury (m.in. kampania Czytaj lokalnie).